Жұмұғали екі ұлының ортасында отыр. Арасында кіші ұлының арқасынан сипап қояды. Үлкен ұлы ойға шомып отыр. Жұмұғалидың жейдесінде ағылшынша “Алды-артыңа қарамай қаш” деген жазу.
Менің жұбайым үй шаруасымен айналысады. Үйден тыс еш жерде жұмыс істеп көрмеген. Менің ойымша, оны ұстап отырғандарының жалғыз себебі – ол маған жету. Мен Қытайда тұрғанда исламды ұстандым. Мен дініме берік мұсылман болдым. Білесіз бе, бұл дүниеде әр түрлі мұсылман бар. Мен болсам, кәдімгі қазақтың мұсылманы едім. Мен Қазақстан мұсылмандарының діни басқармасы бекіткен жолды ұстанып келемін. Мен Қытай үкіметіне қарсы емеспін. Оның көзін құрту керек демеймін. Оған шақыратын мұсылмандардың бар екенін де білемін, бірақ мен олардан емеспін. Ол үкіметке менен не керек екенін де түсінбеймін. Бірақ оларда исламды уағыздайтындардың тізімі бар деп естігем. Мен дінді ұстанып қана қоймай, сондағы мешітте жұмыс істедім: оны салуға көмектестім. Имамның көмекшісі болдым.
2017 жылы мамырда зайыбым бір жасар баламызды алып, Қытайдағы туыстармен көрісіп қайтуға кеткен еді. Онда бір апта болды. Содан соң Үрімшінің әуежайында оны ұшаққа отырғызбай қойды. Үкімет оның төлқұжатын тартып алды. Сосын оны үй қамаққа алды. Төлқұжаты болмаған соң, енді кете алмай жүр, ешқайда кете алмайды. Одан бері екі жылдай өтті. Үкімет менің зайыбыма менің ұлдарымды алып Қытайға қайтуым керек деген. Бірінші рет оны осыдан бір-екі ай бұрын айтты. Ол маған ашық айта алмаса да, мен оның келгенімді қаламайтынын, қорқатынын түсіндім. Оны телефон арқылы даусынан-ақ сездім. Бірақ оның маған бар айтқаны, үкімет оны дәл осы себеппен жібермей отыр.
Бұнда менің екі ұлым мен бауырым Озаблед тұрады, оның ақыл-есі кем. Біз ылғи оған қамқор боп жүреміз. Сөйтіп, менің екі ұлым, бауырым бар. Олардың қамын ойлауым керек, бірақ екі жылдан бері ресми жұмысым жоқ. Такси жүргізушісі болып біраз істедім. Кіші ұлым шешесін ұмытып та қалды, әрине. Ол кеткенде ұлымның жасы алтыға да толмаған болатын. Екіншісіне қараңызшы – арықтап кетті!
Жұмұғали Жәлел, 27 жас (зайыбы Гүлнар Мұрат)
Сұхбат 2019 жылдың мамырында алынды